Về chuyện tại sao con người lại ăn những đồ ăn nhanh không tốt cho sức khỏe, còn mèo thì lại phải ăn loại hạt khô chuyên dụng, Hứa Thanh rất khó giải thích. Cuối cùng cậu chỉ đành lấy câu “sau này sẽ hiểu” cho qua chuyện.
Niềm vui ấy vốn chỉ có thể tự cảm nhận, chẳng thể nào nói cho rõ ràng được.
Trời dần ngả tối. Hứa Thanh kết nối tài khoản QQ của mình lên máy tính, mở cửa sổ chat rồi dặn đi dặn lại với Khương Hòa rằng cậu sẽ không chui vào trong máy nói chuyện, mà chỉ dùng “thiên lý truyền âm”. Sau đó, cậu một mình ra ngoài, bắt xe buýt đến chỗ hẹn với Tần Hạo.
“Chuột, cậu đang ở đâu đấy?”
“Đây, đây!”
Tần Hạo đến trước, đã ngồi trong góc quán nướng, vừa gặm đậu nành vừa vẫy tay gọi.
“Ồ, đen thế kia, đêm hôm khuya khoắt suýt chút nữa nhìn không ra cậu.”
Thấy bạn, Hứa Thanh vừa cười vừa đi tới: “Chào đồng chí cảnh sát Tần, vất vả quá nhỉ.”
“Vất vả thì khỏi phải bàn, ngồi đi ngồi đi, trước tiên làm một ly đã.”
“Cảnh sát được uống luôn à?”
“Vớ vẩn, tôi đâu có đang đi làm đâu, tại sao lại không được chứ?” Tần Hạo kéo kéo chiếc áo trên người: “Thường phục, thấy chưa?”
“Được, vậy gọi món đi.”
Hai mươi xiên bò, hai mươi xiên dê, thêm mười xiên hẹ, bốn xiên cật, hai phần cà nướng, một thùng bia. Đủ bộ.
Cả hai đều không thích mấy món màu mè, ăn đồ nướng chỉ quanh quẩn bấy nhiêu thứ. Không đủ thì gọi thêm, ăn no mới thôi.
“Công việc thế nào? Trở thành cảnh sát vinh quang rồi có cảm tưởng gì không?”
“Cảm tưởng cái rắm! Chả có tí nào giống như trong tưởng tượng cả.”
Nhắc đến chuyện này, Tần Hạo liền than thở: “Hồi xưa tôi tưởng tượng ra nào là đánh nhau với tội phạm, bị thương vì nghĩa, anh hùng cứu mỹ nhân các kiểu… Kết quả thì sao? Chẳng có cái nào cả! Ngày nào cũng toàn chuyện lặt vặt vớ vẩn, cậu không tưởng tượng nổi đâu…”
“Người yêu cãi nhau cũng gọi tôi đến giảng hòa, hàng xóm bất hòa cũng gọi tôi đi phân xử, hai bà cô đứng ở cửa mắng nhau tôi phải đứng giữa hô ngừng… Mẹ kiếp! Đến cả một tên trộm cũng chưa thấy mặt, ngày nào cũng hòa hòa giải giải! Không hiểu sao lắm chuyện trời ơi đất hỡi đến thế.”
“Thế chứng tỏ dân chúng yên ổn, cũng tốt mà.” Hứa Thanh cười: “Có phải cảnh sát khu nào cũng mang giấc mơ anh hùng như cậu không?”
Thằng bạn thân này từ nhỏ đã mơ làm cảnh sát. Chỉ khổ nỗi mới hơn mét sáu thì đã ngừng lớn, biết tiêu chuẩn tuyển là phải cao ít nhất mét bảy, lúc đó còn ôm Hứa Thanh khóc một trận.
Ngày ấy cả hai vẫn đang học cấp hai, Hứa Thanh đã cao trên mét bảy nên chỉ biết an ủi cậu ta rằng: “Cậu tập tạ cho to bắp tay lên, biết đâu sẽ được đặc cách.” Thế là bắt đầu một hành trình luyện cơ bắp dài dằng dặc.
May thay sau này tiêu chuẩn thay đổi, không còn chấm chiều cao mà chuyển sang bài bật cao, coi như biến tướng để sàng lọc. Tần Hạo mừng rỡ, lại lao đầu vào tập nhảy. Cuối cùng, ước mơ của cậu ta cũng thành sự thật.
“Cậu đừng nói nữa, tôi sắp phát điên rồi đây này. Vừa nãy lúc cậu chưa đến, tôi còn ngồi quan sát xung quanh…”
Tần Hạo tu một ngụm bia, hạ giọng chỉ sang bên kia đường: “Tôi nghĩ rằng, giá như giờ xuất hiện một tên côn đồ cầm dao gây náo loạn, tôi đập bàn bật dậy, nhảy ra ngăn chặn, đánh nhau kịch liệt… cả một màn kịch trong đầu tôi dựng sẵn cả rồi.”
“… Linh ta linh tinh. Bớt mơ mộng đi.”
Nghe vậy, Hứa Thanh lại thấy hơi chột dạ. Cầm dao gây náo loạn, chẳng phải giống hệt cảnh tượng ngày Khương Hòa mới đến hay sao? À không, lúc ấy là cầm kiếm… May mà hôm đó trời mưa to, ngoài đường chẳng có mấy ai.
Hai người tán dóc một hồi, bốn mươi xiên thịt đầu tiên được bưng ra. Cả hai chạm chai bia, rồi bắt đầu ăn ngấu nghiến.
“Này, tôi có chuyện muốn hỏi cậu, không biết cậu có biết không.” Lúc đã ăn xong bảy tám xiên, Hứa Thanh thản nhiên lên tiếng.
“Hỏi đi, chuyện gì?” Tần Hạo chẳng thèm ngẩng đầu, vẫn chăm chú ‘chiến đấu’ với đống đồ nướng.
“Ừm… giả sử có một người vô gia cư, bị mất trí nhớ, muốn làm chứng minh thư để đi làm nhưng lại không có giấy tờ gì cả. Thế phải làm sao?”
“Ừm…”
Ực ực ực ực…
Tần Hạo ngửa cổ nốc nửa chai bia, phà ra một hơi: “Không làm được, không có cách nào cả.”
“Sao lại không được?”
“Thì đấy là hắc hộ mà. Làm sao mà làm?”
“Chính vì là hắc hộ nên mới cần làm chứ. Không thì làm làm gì?” Hứa Thanh phàn nàn.
“Ai cần làm cơ? Bạn cậu à? Hắc hộ thật sao?” Tần Hạo đột nhiên hứng thú.
“Cháu của hàng xóm của cậu ba ông nội tôi nhờ hỏi hộ, ông ấy có quen một người khá phức tạp…”
“Cút.”
Tần Hạo mắng: “Hắc hộ mà muốn làm giấy tờ thì chỉ có cách tìm được cha mẹ, rồi đi giám định huyết thống, hoặc… nói chung phức tạp lắm. Không có bằng chứng gì, tự dưng trên đời xuất hiện một người, đừng có mà mơ.”
Hứa Thanh im lặng ăn thêm hai xiên, hướng ánh mắt ra ngoài đường. Một lát sau lại hỏi:
“Thế gặp mấy hắc hộ, vô gia cư không có giấy tờ thì các cậu xử lý kiểu gì?”
“Xử lý người ta làm gì?… Trừ phi có dấu hiệu khả nghi thì mới kiểm tra thôi. Một hỏi ba tra, xem có phải tội phạm bị truy nã hay không.”
“Một hỏi, ba tra là gì vậy?”
“Là… Không đúng, cậu gặp chuyện gì rồi phải không?” Tần Hạo cau mày, thấy có gì đó không ổn.
Dù tên này vốn có tính tò mò, nhưng cứ có gì đó sai sai.
“Tôi có gặp cái khỉ gì đâu. Cậu mới đi làm bao lâu mà đã mắc bệnh thần kinh rồi à? Chẳng lẽ tôi lại giấu một tội phạm trong nhà, rồi còn đi hỏi cậu cách che giấu thân phận nữa chắc?”
Hứa Thanh khinh bỉ, liếc mắt nhìn cậu ta.
“… Cũng đúng.”
Tần Hạo ngẫm lại, thấy cũng hợp lý.
Hai người lại chạm chai, nhấp vài ngụm rồi tiếp tục ăn. Vừa nhai xiên thịt, Tần Hạo vừa nói: “Cái gọi là một hỏi, tức là hỏi thông tin cơ bản, xem người ta có thể tự khai rõ ràng về thân phận hay không. Nếu bảo mất trí nhớ hay giả vờ ngớ ngẩn thì phải điều tra.”
“Vậy còn ba tra? Tra cái gì?”
“Người mất tích, đối chiếu DNA trong kho dữ liệu bị bắt cóc, và tra xem có phải tội phạm bị truy nã không.”
“Nếu ba mục đó đều không có vấn đề thì sao?”
“Không có vấn đề gì à… Này, mày hỏi cái này làm gì vậy?” Tần Hạo nghi hoặc, càng cảm thấy có gì đó không đúng.
“Tôi tìm chủ đề để nói chứ sao. Không lẽ hai thằng đàn ông ngồi đây nói chuyện yêu đương à?” Hứa Thanh lại khinh bỉ: “Thôi, hỏi nhiều quá cậu chẳng lôi tôi đi còng lại ấy chứ…”
Cậu đưa hai tay đặt lên bàn, cười nói: “Hay cậu thử mang tôi đi điều tra xem, tôi chưa được trải nghiệm bao giờ. Biết đâu tra ra tôi là người mất tích, hồi nhỏ được cha mẹ nhặt về nuôi thì sao?”
“Cút ra chỗ khác! Toàn nói tào lao. Tôi nghi cậu vừa từ bệnh viện tâm thần Nam Sơn ra thì có.” Tần Hạo khinh khỉnh: “Ba tra không có kết quả thì còn tra người nhập cảnh bất hợp pháp hoặc bệnh nhân tâm thần. Nhìn cậu thì tôi nghiêng về cái sau đấy.”
“Thế nếu tất cả đều không phải thì sao?”
“Thì thả chứ sao, còn có thể làm gì chứ?. Người ta đâu có phạm tội?”
“…”
Hứa Thanh thấy có gì đó sai sai: “Nhưng người ta không có chứng minh thư, chẳng phải nên cấp cho họ à?”
“Phải có giấy tờ thì mới cấp được.”
“Nhỡ không có thì sao?”
“Thì không cấp được.”
“…”
Hứa Thanh nhức đầu: “Người ta chẳng phạm tội gì, sao lại không làm cho họ?”
“Vì họ không có giấy tờ!”
Tần Hạo ợ một cái, lấy que xiên đâm xuống bàn để minh họa: “Cậu xem, giả sử nhé. Tôi cầm dao ra đây, ‘phập’ một cái đâm chết cậu…”
“Đừng đâm tôi, đâm ai khác đi.” Hứa Thanh khó chịu đáp.
“Được, vậy giả sử cậu cầm dao ra đường đâm người, rồi chạy sang Hàn Quốc làm lại mặt, quay về Giang Thành hay đi đâu đó, giả bộ mất trí nhớ, không biết quá khứ là gì. Không có nguồn gốc, rồi muốn xin một thân phận mới bắt đầu lại cuộc đời, vậy cũng được sao?”
Thấy Hứa Thanh im lặng, Tần Hạo cười rồi vung que xiên chỉ trỏ: “Con người chỉ cần từng tồn tại, nhất định sẽ để lại dấu vết. Không có chuyện trên đời bỗng dưng xuất hiện một người từ hư không, còn nếu có thì nhất định có vấn đề.”
“Nói cho dễ hiểu thì, ‘phàm đã đi qua, ắt để lại dấu vết.’ Đây là câu nói nổi tiếng của cha đẻ ngành pháp chứng, Edmond Locard, còn được gọi là Định luật vàng.”
“Thôi tỉnh đi, cậu bây giờ chỉ là cảnh sát khu vực, chuyên đứng ra hòa giải hai bà già cãi nhau thôi.”
“… Mẹ nó.”

